Forszmak ze śledzia. Świąteczna przystawka

 

Forszmak / Forshmak, w jidysz znaczy przedsmak, czyli przystawkę, która ma pobudzić apetyt przed daniem głównym.
Potrawa uznawana za klasykę kuchni żydowskiej może mieć różne postacie –  przekąski lub  zapiekanki. W obu przypadkach istotnym składnikiem jest śledź.
Kraje, w których jest znany forszmak to Polska, Rosja, Ukraina i Finlandia. Nie wiadomo tak naprawdę, z którego kraju pochodzi, choć w Finlandii uważany jest za potrawę polską.

Forzmak według Lucyny Ćwierciakiewiczowej z 1860 roku
Resztki pieczeni cielęcej posiekać na maszynce; na funt tej masy wziąć jednego dobrego śledzia wymoczonego, obrać ze skory i ości, utłuc w moździerzu. Sześć średniej wielkości kartofli ugotować i utrzeć na tarce; zagotować ćwierć funta młodego masła z łyżką mąki pszennej i kilkoma łyżkami rosołu i bulionu, wlać 2 łyżki śmietany. Wszystko, wyżej wymienione, posolić popieprzyć, włożyć jedną upieczoną, roztartą cebule, wbić po jednemu 2 cale jajka, mieszać długo, póki nie zrobi się jednolita masa. Gdyby była bardzo gęsta, można dolać jeszcze parę łyżek bulionu, pomnąc, ze jajka utrzymują wszystko razem. Wysmarować formę, lub rondel masłem, wysypać bułka, włożyć cala masę, osypać jeszcze bułką i wstawić do pieca na dobrą godzinę. Można dodać do tego łyżkę tartego parmezanu lub sera zielonego, czy szwajcarskiego.
Ta potrawa podaje się na śniadanie, lub po wódce przed zupą; jada się również na zimno z octem i oliwą.

Forshmak z Ukrainy
według my Jewish Learning

1 łyżeczka cukru
4 łyżki oleju roślinnego
1 łyżka octu
2-3 jajka na twardo, żółtka oddzielone od białek
1 kwaśne jabłko, obrane i wydrążone
2-3 kromki białego chleba namoczonego w wodzie lub mleku (przed użyciem należy odcisnąć płyn)
filety z 2 śledzi
posiekany szczypiorek

W robocie kuchennym zmiksuj filety rybne, jabłko, białka jaj i chleb. Dodaj oliwę i ocet, dokładnie wymieszaj i umieść mieszankę w naczyniu.
Posyp rozdrobnionym żółtkiem i szczypiorkiem na wierzchu. Schłodź przed podaniem.
Forshmak najlepiej smakuje podawany z czarnym rosyjskim chlebem, ale można go podawać także z krakersami.

 

 

Śledzie, delikatne jabłka, jajka i cebula tworzą harmonijną całość, która jest zarówno wykwintna, jak i uniwersalna. Prostota wykonania i harmonia składników sprawiają, że forszmak idealnie komponuje się z innymi potrawami i szczególnie odnajduje się na świątecznym stole.

Forszmak śledziowy
według Śledziożerców

4 odsolone filety śledziowe
2 małe jabłka deserowe
3 jajka ugotowane na twardo
1 średnia cebula
1 czerstwa kajzerka
2 łyżki majonezu
mleko do namoczenia bułki
sól, pieprz do smaku
sok z cytryny

Obrane jabłka pokroić w drobną kostkę, skropić sokiem z cytryny. Filety śledziowe pokroić na małe kawałki. Namoczoną i odciśniętą bułkę porwać na małe kawałeczki. Jajka i cebulę drobno posiekać.
Wymieszać jajka, cebulę i jabłka. Dodać śledzie i bułkę. Doprawić solą i pieprzem. Dodać majonez i wymieszać na gładką masę. Odstawić do lodówki na kilka godzin. Najlepiej smakuje na posmarowanej masłem kromce razowego pieczywa.

Można go również podać w formie sałatki udekorowanej zieleniną lub jako dodatek do ziemniaków.

 

Do forszmaku ze śledzia wykorzystałam jabłka Red Delicious . To chrupiące, soczyste i słodkie jabłka deserowe z charakterystycznym aromatem.

Wpis powstał w ramach współpracy z Jabłka Grójeckie oraz dzięki wsparciu Funduszu Promocji Owoców i Warzyw.
#funduszepromocji

Pulla. Fiński chleb kardamonowy w grudniowej Piekarni

 

Pulla, znana również jako Pullapitko lub w niektórych regionach Nisu, to bardzo popularny słodki chleb z Finlandii. Przypomina ciasto, bo jest lekko słodki, doprawiony kardamonem i najczęściej pleciony.

Pulla to trochę mieszanka maślanej Brioche i plecionej Challah. Zazwyczaj jest spożywana z kawą lub herbatą i jest ulubionym wypiekiem Finów przez cały rok. W pobliskich krajach, na przykład w Szwecji, ten kardamonowy chleb jest również ulubionym daniem świątecznym.

Tradycyjna fińska Pulla jest nie tylko smaczna, ale również niesamowicie pachnie, dzięki świeżemu kardamonowi. Kiedy jest posypana cukrem perłowym, ten bogaty, drożdżowy wypiek naprawdę wyróżnia się na przyjęciach świątecznych.

Istnieją przesłanki, iż kardamon jest ulubioną przyprawą Skandynawów. Znajdziesz go w wielu słodkich chlebach, ciastach, ciasteczkach i wypiekach w Finlandii i pozostałych krajach skandynawskich.
Kardamon pochodzi z Indii, więc jest daleki od bycia rodzimym składnikiem nordyckim. Podobno Wikingowie natknęli się na tę przyprawę podczas handlu z Cesarstwem Bizantyjskim w Konstantynopolu (dzisiejszym Stambule) około 1000 lat temu. Z biegiem lat kardamon stał się podstawą kuchni skandynawskiej, do tego stopnia, że ​​kraje nordyckie stanowią jeden z najważniejszych rynków eksportowych kardamonu.

Jeżeli odwiedzisz dowolną piekarnię w Helsinkach, na pewno znajdziesz tam pullapitko. Zamawiając go, otrzymasz grubą kromkę. Puryści chleba pulla uważają, że kromka powinna być posmarowana masłem i popijana czarną kawą.
Czasami piekarze formują ciasto na pullę w zabawny motyli skręt zwany korvapuusti . Jest podobny do szwedzkiej bułki kardamonowej. Niektóre piekarnie mogą dodawać rodzynki do swoich pulli, choć nie wszyscy zgadzają się z tą wersją. Dzieje się tak, ponieważ rodzynki były kiedyś luksusowym artykułem spożywczym w Finlandii i są inspiracją dla fińskiego powiedzenia nyppiä rusinat pullasta (wyrywaj rodzynki z bułki) – co oznacza – bierz tylko najlepsze i zostaw najgorsze.

 

 

Pulla
fiński chleb kardamonowy
przepis z bloga Feastingathome.com

2 bochenki – możesz podzielić składniki na pół

3 łyżeczki suchych drożdży
480 ml letniego, pełnego mleka
200 g cukru
2 łyżeczki drobnej soli
2 – 3 łyżeczki mielonego kardamonu lub 14 – 20 strąków kardamonu
4 jajka, ubite
1080 gramów mąki uniwersalnej plus do podsypania
200 g roztopionego lub zmiękczonego masła

1 jajko plus 1 łyżka wody do posmarowania
gruby cukier do posypania chleba
opcjonalne dodatki do ciasta: rodzynki, pokrojone migdały, gruby cukier ( cukier perłowy ). Możesz zastąpić innymi suszonymi owocami i orzechami.

Jeśli używasz całych strąków kardamonu, rozłup strąki i lekko praż nasiona na suchej patelni przez 45-60 sekund, mieszając na średnim ogniu, aż będą pachnące. Zmiel do konsystencji piasku w moździerzu. Możesz wykonać ten krok wcześniej lub użyć mielonego kardamonu.

Podgrzej mleko do letniej temperatury. Dodaj szczyptę cukru i wymieszaj z drożdżami i odstaw na 7 minut. Sprawdź, czy drożdże są rozpuszczone i pieniste, co wskazuje, że są aktywne.
W mikserze lub dużej misce ubij jajka i cukier, aż cukier się rozpuści. Dodaj spienione mleko i drożdże, kardamon i sól i ubijaj, aż masa będzie gładka.
Dodaj 2 szklanki mąki, stopniowo zwiększając objętość. Mieszaj, aż do uzyskania gładkiej masy bez grudek.

Dodaj zmiękczone masło i dobrze wymieszaj – ciasto stanie się pięknie błyszczące. Kontynuuj dodawanie mąki, po 1/2 szklanki na raz, mieszając, aby połączyć, dodając mąkę, aż ciasto będzie wystarczająco sztywne do wyrobienia, ale nadal miękkie, około 6 szklanek. Wyrabiaj za pomocą haka do ciasta lub ręcznie, dodając trochę mąki w razie potrzeby, aż ciasto zacznie odchodzić od brzegów i będzie delikatne, około 5 minut. (Kluczem jest tutaj użycie jak najmniejszej ilości mąki.) Alternatywnie, wyrabiaj ręcznie na dobrze posypanej mąką powierzchni przez 6-7 minut, dodając trochę mąki na raz, ciasto będzie lekko lepkie, ale nie klejące. W tym momencie, jeśli chcesz, możesz wmieszać trochę rodzynek i migdałów.
Uformuj z ciasta kulę i umieść w naoliwionej misce, przykryj wilgotnym ręcznikiem i odstaw do wyrośnięcia w ciepłym miejscu, aż podwoi swoją objętość. (Lubię włączyć piekarnik na samym początku na najniższym ustawieniu, a następnie go wyłączyć).

Po podwojeniu masy podziel ją na pół. W ten sposób powstaną dwa duże bochenki.
Aby zrobić 2 plecione bochenki, podziel każdą połówkę na 3 części. Zwiń każdy kawałek w długie wałki. Zapleć 3 wałki i podwiń końce. Umieść na blasze do pieczenia wyłożonej papierem pergaminowym lub w lekko natłuszczonej lub wyłożonej pergaminem formie do pieczenia chleba.
Rozbij jajko z łyżką wody. Posmaruj bochenki jajkiem. Posyp cukrem perłowym i pokrojonymi migdałami, jeśli lubisz.
Pozostaw do ponownego wyrośnięcia, aż podwoi objętość. Umieść w rozgrzanym do 190 st. C piekarniku . Piecz przez 30-35 minut lub do momentu, aż patyczek lub wykałaczka wyjdzie sucha, a wierzch będzie ładnie złoty.
Wyjmij z piekarnika i odstaw na 10 minut. Pokrój i posmaruj masłem.

Przechowuj pullę, szczelnie przykrytą na blacie, albo zamroź na później.
Możesz również włożyć ciasto do lodówki, aby wyrosło na noc lub do momentu, aż podwoi objętość, a następnie uformować i upiec rano.
Z tego przepisu wychodzą dwa duże plecione bochenki. Można też użyć foremek. Można łatwo podzielić ten przepis na pół.

Moje uwagi:
* piekłam z połowy porcji na aktywnym lievito madre – 120 g zakwasu rozpuściłam w letnim mleku
* moje ciasto ,zabrało’ 480 g mąki włoskiej Caputo Pasticceria
* dodałam 4 łyżeczki mielonego kardamonu
* mój chleb wyrastał przez noc w lodówce
* Pullę posypałam tylko płatkami migdałów, ponieważ cukier perlisty zaginął w przepaści mojej spiżarni….

 

 

Drodzy,
dziękuję Wam za kolejny piękny rok wspólnego wypiekania. Za dzielenie się dobrą energią i zdjęciami pieczonych chlebów, bułek i bułeczek.
Życzę Wam, aby każda chwila nadchodzących świąt była przepełniona bliskością i serdecznością, a Nowy Rok obfitował w zdrowie, szczęście i torował drogę do spełniania marzeń.
I niech nam się piecze!

Pulla na blogach:
Akacjowy blog
Kuchnia Gucia
Kuchennymi drzwiami
Ogrody Babilonu